Wpływ telewizji na rozwój dziecka

Wpływ telewizji na rozwój dziecka
Autorem artykułu jest Magdalena Dudziak
Dostępność mediów jest dla małego dziecka dużą atrakcją. Proponowane przez telewizję
spędzanie wolnego czasu wydaje się maluchom interesujące i warte uwagi. W efekcie często
dochodzi do sytuacji, że spędzanie czasu przed ekranem jest głównym zajęciem większości
dzieci w czasie wolnym.
Pociąga to za sobą rezygnację z innych zajęć – bardziej rozwojowych i zapewniających
dziecku różnorakie, niezbędne do rozwoju bodźce, nie zaś jedynie jednostajne, jak czyni to
telewizja. Nawyki dotyczące oglądania telewizji często są na tyle silne i trwałe, że objawiają
się nawet w późniejszym okresie życia dziecka.



Co wpływa na zainteresowanie dziecka telewizją?
Istnieje szereg cech, których występowanie powodować może z dużym
prawdopodobieństwem silniejsze zainteresowanie programami telewizyjnymi oraz większą
potrzebę ich oglądania:
 wiek – okres przedszkolny wyzwala szczególnie silną potrzebę spędzania czasu przed
ekranem, dziecko jest wtedy raczej mało pomysłowe w kwestii organizowania sobie
czasu wolnego, ma dość wąskie zainteresowania i mało towarzyszy zabaw, jeśli więc
nie jest aktywowane przez rodziców, spośród innych zajęć wybiera telewizję; starsze
dzieci, które przejawiają już większą aktywność społeczną, mają mniejsze tendencje
do oglądania telewizji;
 płeć – chłopcy więcej czasu spędzają przed telewizorem niż dziewczęta, przyczyny
tkwią zazwyczaj w tym, że chłopcy nieco trudniej przyswajają naukę szkolną,
odnajdując mniej przyjemności np. w czytaniu książek; ponadto chłopcy bardziej
pasjonują się żywiołowością scen telewizyjnych niż dziewczynki;
 inteligencja – dzieci zdolne przejawiają mniejsze zainteresowanie telewizją i z
czasem w dużej mierze rezygnują z jej oglądania, przeznaczając czas na rozwijanie
swoich pasji i zainteresowań; dzieci mniej zdolne są oglądaniem telewizji bardziej
zainteresowanie, gdyż wypełnia im ona lukę czasu wolnego, której nie chcą z własnej
woli przeznaczać na zajęcia rozwoje;
 postępy w nauce – dzieci odnoszące sukcesy w nauce poświęcają telewizji mniej
czasu niż ich gorzej uczący się rówieśnicy, wynika to z dużego zaangażowania
czasowego niezbędnego na przyswojenie nowej wiedzy, przez co na oglądanie
telewizji zostaje mniej czasu, jak również ze świadomego odrzucenia programów
telewizyjnych, uznawanych za mało ciekawe w kontekście wiedzy szkolnej;
 status społeczno-ekonomiczny – dzieci ze środowisk uboższych mają z reguły
mniejsze możliwości, by korzystać z różnorodnych form zabawy, dlatego telewizja
staje się często główną formą spędzania ich wolnego czasu; dzieci z rodzin o
wyższym statusie korzystają zazwyczaj z różnorodnych rodzajów aktywności
zabawowej, często zapewnianej im przez dorosłych, ale również z własnego wyboru,
stąd też dzieci te spędzają przed telewizorem mniej czasu;
 osobowość – dzieci bardziej nieśmiałe i niepewne siebie oraz mniej przystosowane
psychicznie oglądają telewizję chętniej, gdyż nie wymaga to od nich przejawów
aktywności i zaangażowania; dzieci żywiołowe nie mają potrzeby spędzania długiego
czasu na oglądaniu telewizji, szukając bardziej interesujących rozrywek;
 funkcjonowanie społeczne – dzieci przystosowane społecznie i akceptowane w
swoim środowisku chętnie wchodzą w kontakty z ludźmi poświęcając oglądaniu
telewizji mniej czasu; ich gorzej przystosowani rówieśnicy uznają telewizor za
lepszego towarzysza.

Jak telewizja wpływa na dziecko?
Oddziaływanie telewizji na dziecko jest dość złożonym procesem. Można powiedzieć, że
efekty oglądania telewizji mogą być zarówno dobre, jak i złe – wszystko zależy od ilości
czasu spędzonego przed ekranem, rodzaju oglądanych programów, stanu emocjonalnego
dziecka, kontroli rodziców. Sfery oddziaływania telewizji obejmują:
 wpływ na stan fizyczny – jeśli oglądanie telewizji ogranicza czas snu dziecka bądź
koliduje z porami posiłków;
 wpływ na inne formy zabawy – telewizja oglądana w nadmiarze ogranicza czas na
zabawę z innymi dziećmi, głównie na świeżym powietrzu oraz zabawy twórcze;
 wpływ na naukę – programy edukacyjne mogą wspierać naukę szkolną i
przyswajanie wiedzy oraz motywować do zdobywania nowych wiadomości, jednak
czas poświęcany oglądaniu telewizji w nadmiarze wpływa zwykle negatywnie na
wypełnianie obowiązków szkolnych;
 wpływ na stosunki rodzinne i społeczne – telewizja znacząco ogranicza kontakty
między ludźmi, głównie odbierając czas na wspólną rozmowę.

Idąc dalej za tematem znalazłąm  to :

Dzieci i telewizja Perspektywa globalna Lemish Dafna

Książka stanowi autorytatywny przegląd problematyki związanej z oddziaływaniem telewizji na dzieci, sporządzony na podstawie pięćdziesięcioletniego dorobku badawczego z całego świata, w tym tradycji amerykańskiej i wpływów psychologii rozwojowej oraz tradycji europejskiej, a także refleksji socjologiczno-kulturoznawczej. Równie szeroki jest zakres metodologiczny omówionych badań, sięgający od ilościowych metod eksperymentalnych i kwestionariuszowych do jakościowych metod etnograficznych oraz wywiadów. Unikatowe międzynarodowe ujęcie umożliwiło autorce Dzieci i telewizji zachowanie właściwej równowagi między opisami analiz wpływu telewizji na dzieci w konkretnych kontekstach ich kultury i życia codziennego a wnioskami natury ogólnej, znajdującymi potwierdzenie na całym świecie. Dafna Lemish jest redaktorem naczelnym „Journal of Children and Media” oraz wykładowcą na wydziale komunikowania uniwersytetu w Tel Awiwie. Była jedną z autorek pracy Media and the Make-Believe Worlds of Children: When Harry Potter Meets Pokemon in Disneyland i współredagowała zbiór Children and Media in Times of War and Conflict. Badania nad dziećmi i telewizją prowadzi od 25 lat w Stanach Zjednoczonych, Europie i Izraelu, a jej zainteresowania obejmują znaczenie telewizji jako czynnika socjalizacji, wpływ brutalnego przekazu telewizyjnego, funkcjonowanie stereotypów, rozwój kompetencji medialnych, konstruowanie tożsamości płciowej oraz rolę telewizji w życiu dzieci podczas wojny w Iraku.